ការកើនឡើងកំដៅផែនដី នាំប្រធានាធិបតីបារាំងទៅហ្វីលីពីន

ដោយ មេគង្គ ប៉ុស្តិ៍ ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី 26 February, 2015 ក+ ក-

ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ២៦ កុម្ភៈ នេះលោក ប្រធានាធិបតីបារាំង បានដឹកនាំគណៈ ប្រតិភូទៅទស្សនកិច្ច នៅប្រទេសហ្វីលីពីន។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅ យុទ្ធនាការបំផុសបំផុល ឲ្យមានការគាំទ្រ ក្នុងការសម្រេចឲ្យ បាន នូវកិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីបញ្ហាអាកាសធាតុ និងការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ជាសេចក្តីសង្ឃឹមរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំង ដែលទទួលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ និងជាអ្នកដឹកនាំកិច្ចពិភាក្សា នៅទីក្រុងប៉ារីស នាដំណាច់ឆ្នាំនេះ។

បញ្ហាអាកាសធាតុ ចំណុចស្នូលនៃទស្សនកិច្ច៖
លោក ប្រធានាធិបតីបារាំង បានដឹកនាំ គណៈប្រតិភូ ទៅដល់ប្រទេសហ្វីលីពីនហើយ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ កុម្ភៈ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ នឹងធ្វើឡើង ក្នុងរយៈពេល២ថ្ងៃ។ នេះជាលើកទីមួយហើយ ដែលប្រធានាធិបតីបារាំង បានអញ្ជើញទៅទស្សនកិច្ច ផ្លូវការនៅប្រទេសហ្វីលីពីន ចាប់តាំងពីប្រទេសទាំងពីរ បានភ្ជាប់ ទំនាក់ទំនងការទូត ជាមួយគ្នា ក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៧។

គោលដៅនៃទស្សនកិច្ចនេះ គឺធ្វើឡើង ក្នុងយុទ្ធនាការ បំផុសបំផុល មតិអន្តរជាតិ ស្តីអំពី ការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ បញ្ហាអាកាសធាតុនេះ ជាបញ្ហាចំបង ដែលរដ្ឋាភិបាលបារាំងបានយកចិត្ត ទុកដាក់ ជាពិសេសឆ្នាំ ២០១៥នេះ គឺ ជាឆ្នាំដែល បារាំង ទទួលរៀបចំសន្និសីទប្រចាំឆ្នាំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីអាកាសធាតុ នៅទីក្រុងប៉ារីស។ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ្វ្រង់ស័រ ហូឡង់ សង្ឃឹមយ៉ាងខ្លាំង ថា នៅខែ ធ្នូចុងឆ្នាំនេះ បារាំង នឹងជំរុញប្រទេសដែលចូលរួម ក្នុងសន្និសីទនេះ សម្រេចរួមគ្នា នូវកិច្ចព្រមព្រៀងមួយ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹងការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី ដែលប្រទេសទាំងអស់ នៅលើលោកយើងនេះ កំពុងប្រឈមមុខ មិនថាប្រទេសក្រីក្រ រឺប្រទេសអ្នកមានទេ។

លោកប្រធានាធិបតី ហ្វ្រង់ស័រ ហូឡង់ អមដំណើរដោយមនុស្សល្បីៗ៖
អមដំណើរជាមួយលោក ប្រធានាធិបតីបារាំង និងរដ្ឋមន្ត្រីបារាំងមួយចំនួន យើងសង្កេតឃើញថា មានសុទ្ធសឹងតែមនុស្ស អ្នកមានមុខមាត់ ដែលធ្វើការយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការការពារបរិស្ថាន និងការពារធនធានធម្មជាតិ។ ក្នុងចំណោមនោះ រួមមាន គណៈដឹកនាំសង្ឃ Orthodox constantinoble Bartholomée ទីមួយ។ សង្ឃអ័រតូដុក្សអង្គនេះ ត្រូវគេដាក់ងារថា ជាសង្ឃបៃតង គឺដោយសារតែសកម្មភាព នឹងការខំប្រឹងប្រែងរបស់ព្រះអង្គ ក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិ និងជីវចំរុះ។ មន្ត្រីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលធ្វើការលើផ្នែក ទប់ស្កាត់ការឡើងកំដៅផែនដី និងបំរែបំរួលអាកាសធាតុ ក៏បានចូលរួមក្នុងទស្សនកិច្ចនេះដែរ។ លោក Nicolas Hulot សកម្មជនការពារបរិស្ថាន ដ៏ល្បីរបស់បារាំង នឹងត្រូវបានបារាំងតែងតាំង ជាអ្នកតំណាងពិសេសរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការងារបរិស្ថាន ក៏មានវត្តមានផងដែរ។

អ្វី ដែលពិសេស មួយទៀតដែរ គឺមានតារាភាពយន្តស្រី បារាំងពីរនាក់ ដែលមានឈ្មោះល្បីល្បាញខ្លាំងមែនទែន គឺនាង Marion Cotillard និងនាង Mélanie Laurent ក៏បានចូលរួមក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះផងដែរ។ តារាស្រីហូលីវូដទាំងពីរនាក់នេះ បានចំណាយប្រាក់ និងពេលវេលាជាច្រើន ក្នុងការបំផុសបំផុល មតិសាធារណៈ ឲ្យជួយការពារបរិស្ថាន ព្រមទាំងរួមគ្នាទប់ស្កាត់ការកើនឡើងនូវកំដៅ ផែនដី។

ហេតុអ្វី ហ្វីលីពីនជាប្រទេសគោលដៅរបស់បារាំង ក្នុងយុទ្ធនាការនេះ?
មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យបារាំង សម្រេចជ្រើសរើសយកប្រទេសហ្វីលីពីន ជាគោលដៅ នៃយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួន គឺដោយសារហ្វីលីពីន ជាប្រទេស ដែលប្រឈមមុខ និងរងឥទ្ធិពលខ្លាំងជាងគេ ដោយសារតែការប្រែប្រួល អាកាសធាតុនេះឯង។ ផលអវិជ្ជមាន ដែលបង្កឡើងដោយការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី គឺវាស្តែងឡើងតាមរយៈ គ្រោះធម្មជាតិធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាខ្យល់ភ្ជុះ គ្រោះរញ្ជួយដី គ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួតជាដើម។

ហ្វីលីពីន ជាប្រទេស ប្រជុំកោះ នៅកណ្តាលសមុទ្រ ដែលមានកោះសរុប ទាំងតូចទាំងធំ ប្រមាណជា ៧០០០ពាន់កោះ ហើយមានប្រជាជន ១០០លាននាក់។ ដោយសារតែប្រទេសនេះ នៅក្នុងសមុទ្រ ចំកន្លែងដែលមានការឆ្លងកាត់នូវចំហាយក្តៅ ដែលភាយចេញពីក្នុង សមុទ្រ បង្កទៅជាខ្យល់ព្យុះទីហ្វុង យ៉ាងសាហាវ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ចន្លោះពីខែ មិថុនា ដល់ខែវិច្ឆិកា ហ្វីលីពីនទទួលរង ខ្យល់ព្យុះ មិនតិចជាង ២០ដងទេ។

ខ្យល់ព្យុះទីហ្វុងខ្លះ មានល្បឿនលឿនខ្លាំងណាស់ ដូចជាកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ខ្យល់ព្យុះទីហ្វុង ឈ្មោះ ហៃយ៉ាន់ (Haiyan) មាន ល្បឿន ២៣០គីឡូមែត្រក្នុងមួយម៉ោង ហើយបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សប្រមាណជា ៧៣៥០នាក់។ នេះយើងនៅមិនរាប់ ពីការខួចខាតផ្ទះសម្បែង និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗផង។ តាមការវិភាគរបស់អ្នកជំនាញផ្នែកអាកាសធាតុ ខ្យល់ព្យុះ ដែលបក់បោកក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះ មានចំនួនកើនឡើង ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ហើយម្តងៗកាន់តែធ្ងន់ទៅ។ តាមធម្មតា កាលណាមានខ្យល់ព្យុះខ្លាំង គឺតែងតែមានភ្លៀងខ្លាំងដែរ ហើយតែកាលណាមានភ្លៀងខ្លាំង នោះច្បាស់ជាមានទឹកជំនន់ ជាមិនខាន។

ចំណុចមួយទៀត ដែលជំរុញឲ្យ បារាំងជ្រើសរើសយកហ្វីលីពីន ជាគោលដៅ គឺដោយសារ តែបារាំង ពេញចិត្តលើគោលជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ដែលដឹកនាំដោយ លោក Benigno Aquino។ បារាំងសរសើររដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ថាមានឆន្ទៈមុតមាំ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹងការកើនឡើងនូវកំដៅផែនដី ដែលជាមូលហេតុ ធ្វើឲ្យប្រទេសខ្លួនប្រឈមមុខនឹងគ្រោះធម្មជាតិ មិនស្រាកស្រាន្ត។ ថ្វីត្បិតតែប្រទេសនេះ បានជួបគ្រោះអកុសលជាញឹកញាប់ពិតមែន ប៉ុន្តែប្រទេសនេះ នៅតែមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចល្អប្រសើរ។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ បានក៏ដោយសារគោលនយោបាយ សមហេតុផលរបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ដោយផ្តល់អាទិភាពដល់ការការពារ បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ។

ការស្រូបយកផលចំណូលពីធនធានធម្មជាតិ មិនមែនធ្វើឡើង ដោយប្រមូលផល ដូចជាការកាប់ព្រៃឈើ យកទៅលក់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ហ្វីលីពីន បានផ្តល់អាទិភាព ទៅដល់ ការអភិវឌ្ឍន៍ដោយលៃយ៉ាងណា ឲ្យប្រជាជនដែលរស់នៅតាមតំបន់ផ្សេងៗ ទទួលបានផលកំរៃ ពីធនធានធម្មជាតិ។ មួយវិញទៀត គោលនយោបាយ ផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗ ក្នុងការប្រើប្រាស់ថាមពល ដែលមិនមែនជាថាមពល ដែលដើរដោយប្រេងសាំង ជាគំរូមួយដ៏ល្អដល់ប្រទេសផ្សេងទៀត។

លោកប្រធានាធិបតីបារាំង ធ្លាប់បានថ្លែងថា ហ្វីលីពីនជាប្រទេសគំរូ និងជាដៃគូដ៏ពិសេស ក្នុងការបំផុសបំផុល ឲ្យពិភពលោកយកចិត្តទុកដាក់ លើបញ្ហាអាកាសធាតុ។ បារាំងពេញចិត្តសម្តីប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន ដែលធ្លាប់និយាយថា ប្រទេស ទាំងអស់ ត្រូវឈប់មើលបំណាំគ្នា ចោទគ្នាទៅវិញទៅមកថា អ្នកណាបំពុលបរិស្ថាន ច្រើនជាងអ្នកណា។ ផ្ទុយទៅវិញ គ្រប់គ្នាត្រូវទទួលស្គាល់ និងប្រឹងប្រែងទាំងអស់ គ្នា ដើម្បីកុំឲ្យផែនដីចេះតែឡើងកំដៅ តទៅទៀត ព្រោះថា គ្រោះធម្មជាតិ និងផលប៉ះពាល់មិនមែន មានតែហ្វីលីពីនទេ ដែលរងគ្រោះតែឯង។

ហ្វីលីពីន នឹងជួយបារាំង ឲ្យបានជោគជ័យក្នុងសន្និសីទពិភពលោកស្តីពីអាកាសធាតុ៖
លោកប្រធានាធិបតីបារាំងធ្លាប់បានប្រាប់ថា បារាំងមានតួនាទី ប្រមែលប្រមូលការគាំទ្រ នឹងចូលរួម របស់សហគមន៍អន្តរជាតិទាំងអស់គ្នា ក្នុងការស្វែងរកឲ្យបាននូវកិច្ច ព្រមព្រៀងជាផ្លូវការមួយនៅចុងឆ្នាំនេះ។ លោកថា ដោយសង្កេតឃើញ គ្រោះអាសន្នកន្លងមកនេះ ជាពិសេសនៅហ្វីលីពីនតែម្តង គឺលោកមានការភ័យខ្លាចខ្លាំងណាស់ ខ្លាច បើសិនជាយើងបន្តអូសដំណើរតទៅទៀត វានឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅ។ គាត់មានប្រសាសន៍ថា បារាំងចង់ បន្សល់ទុកនូវស្នាដៃ ក្នុងអាណត្តិរបស់លោក។

ដូច្នេះហើយ បានជាបារាំង បានផ្តល់ក្តីសង្ឃឹម ទៅលើហ្វីលីពីន ក្នុងការជួយស្វែងរកការគាំទ្រ ក៏ដូចជាជួយបំផុសបំផុល ព្រោះថា ការពិតជាក់ស្តែង នៃផលវិបាកដែលបង្កឡើងដោយ ការបញ្ចេញជាតិពុល ទៅក្នុងអាកាស គឺមានហ្វីលីពីនជាភស្តុតាងស្រាប់។ ដូច្នេះប្រទេសដ៏ទៃទៀតគួរណាតែ យកបញ្ហានេះ ទៅពិចារណា ដើម្បីកុំឲ្យរងគ្រោះដូចហ្វីលីពីន។ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៧ កុម្ភៈ តារាភាពយន្តបារាំង នាង Marion Cotillard នឹងអានសេចក្តីអំពាវនាវ ដង្ហើយហៅ របស់ហ្វីលីពីន ទៅកាន់ពិភពលោកទាំងមូល ឲ្យរួបរួមគ្នា ក្នុងការកាត់បន្ថយការកើនឡើងកំដៅផែនដី។

ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ បារាំងក៏មានគម្រោងចុះហត្ថលេខាជាមួយហ្វីលីពីនដែរ ហើយសុទ្ធជា គម្រោងដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹង ការងារដែលផ្តល់អាទិភាព ដល់ការការពារបរិស្ថាន និងការកាត់បន្ថយ ការកើនឡើងកំដៅផែនដី នេះតែម្តង។
ឧទាហរណ៍ ដូចជាគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ បណ្តាញដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ ដូចជាការសាងសង់បន្ថែម នូវខ្សែរថភ្លើងក្រោមដី នៅក្រុងម៉ានីល ព្រមទាំងការជម្រុញការ ប្រើប្រាស់ថាមពល ដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងដើរដោយខ្យល់ ព្រមទាំងការអភិវឌ្ឍន៍ បណ្តាញបន្សុតទឹក ដែលមានជាតិពុល ជាដើម៕RFI