មូសតែងចម្លងជំងឺមកមនុស្សតាមរយៈការខាំបឺតឈាម ។ ប៉ុន្តែការប្រើប្រាស់ថ្នាំបាញ់មូសក៏បង្កនូវផលវិបាក និងមានគ្រោះថ្នាក់ចំពោះសុខភាពផងដែរ ។ មានករណីត្រូវពុលថ្នាំសម្លាប់មូសជាច្រើនដល់ថ្នាក់ត្រូវបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យសង្គ្រោះបន្ទាន់ក៏មាន ។
ថ្នាំបាញ់មូសនឹងបង្កភាពច្របូកច្របល់ដល់ប្រព័ន្ធដង្ហើម ពិសេសគឺប្រភេទថ្នាំបាញ់មូសដែលមានផ្ទុកសារធាតុ DEET ។ តាមការស្រាវជ្រាវរបស់មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវជំងឺគ្រុនចាញ់អាមេរិក មាន៥៧ភាគរយនៃចំនួនវេជ្ជបណ្ឌិតរាយការណ៍ថា អ្នកជំងឺតែងជួបបញ្ហាខាងដង្ហើម ដូចជាត្រូវហឺត រំញោចប្រតិកម្មសួតក្រោយពេលប្រើប្រាស់ថ្នាំបាញ់មូស ។
ថ្នាំបាញ់មូសក៏ងាយជ្រាបចូលស្បែកដែរ ។ ពេលដែលជ្រាបកាត់ស្បែក វានឹងចូលដោយស្រួលទៅក្នុងឈាម និងដើរពាសពេញសរីរាង្គតាំងពីពោះវៀន ថ្លើម សួត និងផ្នែកសំខាន់ៗដទៃទៀត ដូចជាតម្រងនោម ខួរក្បាល … ។ ទោះបីពុំទាន់គ្រប់សមត្ថភាពជ្រាបកាត់ស្បែកដើម្បីបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សរីរាង្គដូចរៀបរាប់ខាងលើក្តី ក៏វាត្រូវរំញោចប្រតិកម្មចេញកន្ទួលរមាស់ដោយអន្លើដែរ។
កុមារនិងទារកទើបកើតងាយត្រូវរបួសខួរក្បាលបំផុត ប្រសិនស្រូបក្លិនថ្នាំបាញ់មូសដែលមានផ្ទុកសារធាតុ DEET ។ តាមមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវជំងឺគ្រុនចាញ់ សារជាតិ ហ្វូសហ្វាតអ័រហ្គានិក មាននៅក្នុងបណ្តាផលិតផលបាញ់សម្លាប់មូសអាចបង្កការបាត់បង់ជីវិតប្រសិនបើប្រើប្រាស់មិនត្រឹមត្រូវ ។
កម្ចាត់សត្វមូសដោយមិនចាំបាច់ប្រើថ្នាំបាញ់សម្លាប់មូសតាមវិធីសាមញ្ញមួយចំនួនដូចខាងក្រោមនេះ ៖
១-ប្រើទឹកខ្ពុរមាត់ Listerine : ដាក់ទឹកខ្ពុរមាត់ Listerine ទៅក្នុងបំពង់បាញ់ (ប្រភេទបំពង់តូចដើម្បីបាញ់ស្រោចផ្កា) និងបាញ់ទៅលើតុកៅអី ក្រណាត់ជូតជើង … ។ Listerine មានឥទ្ធិពលបណ្តេញមូស ដោយសារក្នុងសមាសធាតុមានផ្ទុកប្រេង Eucalyptus ។
២.ប្រើខ្ទឹមសបុកម៉ដ្ឋៈ ខ្ទឹម ស.ស្រស់បុកឲ្យម៉ដ្ឋរួចដាក់តាមកន្លែងដែលចង់បណ្តេញមូសព្រោះវាមានឥទ្ធិពលបណ្តេញមូសយ៉ាងប្រសិទ្ធភាព។ ប្រើមើមខ្ទឹមស.ស្រស់តែប៉ុន្មានមើមបុកឱ្យម៉ដ្ឋរហូតដល់ហូរទឹក រួចលាបលើស្បែកក៏អាចបណ្តេញមូសបានដែរ ។ បរិភោគខ្ទឹមស.ក៏មានឥទ្ធិពលបណ្តេញមូសដែរ ។ ពេល បរិភោគខ្ទឹម ក្លិនខ្ទឹមក៏នឹងត្រូវបានចេញតាមប្រហោងរោមនៅលើស្បែក ទោះបីជាយើងមិនទទួលអារម្មណ៍បានពីក្លិនខ្ទឹមស.ចេញកាត់ស្បែកនោះក្តីក៏មូសវាអាចរំញោចដោយក្លិននោះដែរ។
៣.វីតាមីនៈ បរិភោគអាហារច្រើនប្រភេទមានផ្ទុកវីតាមីន B1, B12, វីតាមីន C ព្រោះមូសមិនត្រូវគ្នាជាមួយពពួកវីតាមីនទាំងនេះ ។
៤.ដាំរុក្ខជាតិបណ្តេញមូសៈ ដាំប្រភេទរុក្ខជាតិមានឥទ្ធិពលបណ្តេញ មូសជុំវិញផ្ទះ ឬក្នុងផ្ទះ ដូចជាដើមស្លឹកគ្រៃ ខ្ទឹមស ដើមក្រូចឆ្មារ… ។
ប្រការគួរឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បីកុំឱ្យ មូសក្រវែលគឺក្លិន ។ មូសចូលចិត្តខ្លាំងក្លិនរបស់ទឹកអប់ ថ្នាំបាញ់កម្ចាត់ក្លិនសរីរាង្គ gel លាបសក់ សាប៊ូក្រអូប សារជាតិប្រើប្រាស់ដើម្បីបោកសម្លៀកបំពាក់ ។
ក្នុងករណីចាំបាច់ដែលត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំបាញ់មូស គួរប្រព្រឹត្តតាមគោលការណ៍ខាងក្រោមនេះ ៖
មិនប្រើប្រាស់ថ្នាំបាញ់មូសពេលស្បែកមានស្នាមដាច់រលាត់ ត្រូវរបួស … ។ មិនបាញ់ថ្នាំក្នុងបន្ទប់បិទជិត តែត្រូវបើកបង្អួចបន្ទប់ ឬបាញ់តែខាងក្រៅធ្លាផ្ទះ មិនហឺត បរិយាកាសនៅតំបន់ទើបបាញ់ថ្នាំ ។ មិនបាញ់ថ្នាំនៅជិតកន្លែងទុកដាក់អាហារ ។ មិនបាញ់ថ្នាំប្រសិនក្នុងបន្ទប់មានកុមារ ៕