អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន រស់នៅក្នុងភូមិពន្លៃ ឃុំបាបោង ស្រុកពាមរក៍ ខេត្តព្រៃវែង រៀបរាប់រឿងរ៉ាវដែលគាត់ចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអ៊ិម.ស៊ី (MC center) ទៅប្រទេសថៃ កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥។a
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននៅក្នុងខេត្តព្រៃវែង បានជឿតាមការពន្យល់លួងលោមរបស់មេខ្យល់ជាអ្នកនាំពលករចំណាកស្រុក ទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃ ដោយខុសច្បាប់ ដោយសន្យាថា នៅប្រទេសថៃ សម្បូរការងារធ្វើ ឬទទួលបានប្រាក់ខែច្រើនជាដើម។
ករណីនេះមានពលរដ្ឋខ្លះក៏អាចទទួលបានប្រាក់ត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ហើយខ្លះទៀតត្រូវសមត្ថកិច្ចប្រទេសថៃ ចាប់ដាក់គុក។ ដោយឡែកគ្រួសារមួយបានទៅរកការងារតាមរយៈក្រុមហ៊ុន ប៉ុន្តែត្រូវក្រុមហ៊ុននោះបន្លំទិដ្ឋាការឆ្លងដែន ដោយធ្វើទិដ្ឋាការឆ្លងដែនបែបអ្នកទេសចរទៅវិញ ដែលធ្វើឲ្យពួកគាត់ចំណាយថវិកាអស់ច្រើន ហើយមិនបានធ្វើការ។
អង្គុយក្នុងផ្ទះតូចល្មម ដំបូលប្រក់ស័ង្កសី ជញ្ជាំងបាំងបបុសលាយស្បូវ និងស័ង្កសីដោយអន្លើ ស្ត្រីវ័យ ៥៧ឆ្នាំម្នាក់ កំពុងតែបង្កាត់ភ្លើងរៀបចំចម្អិនអាហារថ្ងៃត្រង់សម្រាប់ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ ដែលនឹងមកជួបជុំគ្នា។
អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន រស់នៅក្នុងភូមិពន្លៃ ឃុំបាបោង ស្រុកពាមរក៍ ខេត្តព្រៃវែង ទើបតែត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃ បាន ៥ ឬ ៦ថ្ងៃកន្លងមកនេះ។ អ្នកស្រីបានថ្លែងថា គាត់ទៅប្រទេសថៃ គឺគ្រួសាររបស់គាត់ចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនមួយឈ្មោះ មជ្ឈមណ្ឌល អ៊ិម.ស៊ី (MC) ឬហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា MC Center ជាក្រុមហ៊ុនមួយនាំពលករទៅប្រទេសថៃ មានទីស្នាក់ការនៅបុរីសំបួរមាស សង្កាត់ដង្កោ ខណ្ឌដង្កោ ក្រុងភ្នំពេញ ដោយបន្លំធ្វើទិដ្ឋាការឆ្លងដែនឲ្យរូបគាត់ជាអ្នកទេសចរ ក្នុងរយៈពេល ២សប្ដាហ៍។
អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន បានថ្លែងថា ដោយសារតែឮតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងខេត្តព្រៃវែង ថា ក្រុមហ៊ុននោះជាក្រុមហ៊ុនស្របច្បាប់ ហើយទៅធ្វើការទទួលបានប្រាក់ខែច្រើនផងនោះ ទើបសមាជិក ៤នាក់របស់គាត់បានសម្រេចចិត្តទៅរកការងារតាមរយៈក្រុមហ៊ុននោះ៖ «នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនប្រកាសឲ្យធ្វើនោះ គឺអាចទៅធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុនត្រីខកំប៉ុងក៏បាន ក្រុមហ៊ុនសាច់មាន់ក៏បាន ឬរោងចក្រធ្វើស្រោមដៃក៏បាន នៅពេលដែលឮគេផ្សាយនោះទំនងថាអាចធ្វើការកើត ទើបទៅចុះឈ្មោះធ្វើការជាមួយគេ ដោយចងការប្រាក់គេ។ ក្រុមហ៊ុននោះនៅម្ដុំស្ទឹងមានជ័យ អ្នកផ្សាយនោះឈ្មោះ កញ្ញា តាក់ វ៉ាន់ ហើយអ្នកទទួលលុយឈ្មោះ គ្រូ សំបូរ។ នៅពេលបង់ដំបូង គឺ ៣០០ដុល្លារ បន្ទាប់មកទៀត ២០ដុល្លារទៀត ហើយនៅពេលដែលឡើងរថយន្តទៅប្រទេសថៃ នោះ គឺត្រូវបង់ម្នាក់ ៨០ដុល្លារទៀតគ្រប់គ្នា»។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមទៀតថា ដោយសារតែជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ ហើយជំពាក់បំណុលគេខ្លះផងនោះ ទើបក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់សម្រេចទៅតាមការផ្សព្វផ្សាយ ដោយសង្ឃឹមថាមានការងារសមរម្យ ហើយប្រាក់ខែច្រើនល្មមអាចធ្វើឲ្យគ្រួសាររបស់គាត់មានជីវភាពធូរធារជាងមុន។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ ស្របពេលដែលជីវភាពកំពុងខ្វះខាតផង គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីត្រូវជំពាក់លុយចងការប្រាក់គេបន្ថែមប្រហែល ២ពាន់ដុល្លារបន្ថែមទៀត ដែលបន្ទុកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រដូចរូបគាត់៖ «ខ្ញុំអស់លទ្ធភាពគ្មានលុយសងលុយគេទៀត ចងការប្រាក់គេ ១លានរៀល សងការប្រាក់ ៤ម៉ឺនរៀល។ ខ្ញុំជំពាក់គេច្រើនណាស់ មិនមានអីសងគេទេ។ មានតែលក់ដីស្រែ និងស្រែប្រាំង។ ខ្ញុំគិតថា បានទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃ បានលុយមកសងគេ តែផ្ទុយទៅវិញ ត្រូវគេបោក។ បើទៅធ្វើការងារល្មមៗ ខ្ញុំអាចធ្វើបានហើយ តែនេះការងារវាពិបាក ហើយកខ្វក់ពេក ហើយក្រុមហ៊ុនយកខ្ញុំទៅបោះចោល ហើយខ្ញុំឯណេះជំពាក់ប្រាក់គេយ៉ាងច្រើន គ្រាន់តែសរុបទៅអស់ជាង ១.៩០០ដុល្លារអាមេរិក»។
ដីស្រែរបស់ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន ជាង ១ហិកតារ ត្រូវដាក់បញ្ចាំទាំងអស់ ដើម្បីយកទៅធ្វើលិខិតឆ្លងដែន និងបង់សេវាទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនមជ្ឈមណ្ឌល អ៊ិម.ស៊ី ជាថ្នូរនឹងបានសមាជិកគ្រួសារ ៤នាក់ចេញទៅធ្វើការនៅប្រទេសថៃ។
តាមការអះអាងរបស់មេភូមិពន្លៃ ឃុំបាបោង ស្រុកពាមរក៍ ខេត្តព្រៃវែង គឺលោក ស សេង បានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងភូមិរបស់លោក គឺចេញចូលទៅរកស៊ីនៅប្រទេសថៃ នោះ គឺមានខ្លះដែរ ប៉ុន្តែមានគ្រួសារខ្លះក៏បានប្រាក់ត្រឡប់មកវិញ ហើយគ្រួសារខ្លះទៀត គឺមិនបានប្រាក់ក៏មានដែរ។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា គ្រួសាររបស់ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន គឺកាន់តែលង់ខ្លួនបង់ទ្រព្យទៀត៖ «គ្រួសាររបស់គាត់មើលទៅជីវភាពជាក់ស្ដែងហ្នឹងពិបាក ជំពាក់គេក៏ច្រើន ការកូនប្រុសច្រើន ហើយជំពាក់គេច្រើនដល់ទៅប្រទេសថៃ ថាបានល្អ តែបែរជាលង់ត្រូវគេបោកទៅវិញ»។
មេភូមិពន្លៃ បញ្ជាក់ទៀតថា គ្រួសាររបស់ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន ក្រៅតែពីជំពាក់
ធនាគារ គឺគាត់ជំពាក់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិនោះដែរ ដោយសារតែខ្ចីលុយធ្វើជាសោហ៊ុយធ្វើដំណើរទៅប្រទេសថៃ។
ម្ចាស់បំណុលរបស់ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន គឺលោក សុខ ភន រស់នៅក្នុងភូមិពន្លៃ នោះបានថ្លែងថា លោកបានឲ្យ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន ខ្ចីប្រាក់ចំនួន ១លានរៀល ដោយពុំយកទ្រព្យបញ្ចាំនោះទេ។ លោកថ្លែងថា ការឲ្យខ្ចីប្រាក់នេះដោយយល់យោគអ្នកភូមិដូចគ្នា ហើយគាត់ចេញទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសផង ដោយត្រូវមានប្រាក់ជាចាំបាច់ ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលដែលទទួលដំណឹងថា គ្រួសាររបស់គាត់ចាញ់បោកក្រុមហ៊ុននោះ គឺគាត់បានត្រឹមតែសោកស្ដាយជំនួសតែប៉ុណ្ណោះ៖ «ការដែលគាត់ខ្ញុំលុយខ្ញុំនោះ គឺដើម្បីទៅរកស៊ីនៅប្រទេសថៃ។ ខ្ញុំក៏បានប្រាប់គាត់ដែរថា បងទៅហ្នឹងបើយើងមិនស្គាល់នាំតែចាញ់បោកគេទេ តែគាត់បានឮពីការផ្សាយតាមវិទ្យុនៅព្រៃវែង ហើយគាត់ទៅទាក់ទងដល់ក្រុមហ៊ុននៅភ្នំពេញ។ គាត់ទៅចងការខ្ចីលុយគេអស់រាប់ពាន់ដុល្លារនោះ។ ខ្ញុំឲ្យទៅគាត់ខ្ចីហ្នឹងបើគាត់បានក៏ត្រេកអរ តែបើគាត់មិនបានមានតែអាណិត មិនដឹងទៅទារគាត់យ៉ាងម៉េច បើគាត់អត់ហើយ ញាតិនៅក្នុងស្រុក»។
ទឹកប្រាក់ជិត ២ពាន់ដុល្លារសម្រាប់សមាជិកគ្រួសារ ៤នាក់ បានទៅធ្វើការនៅឯប្រទេសថៃ បានប្រាក់ខែច្រើន និងលក្ខខណ្ឌការងារសមរម្យ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន ព្រមទាំងកូនប្រុសម្នាក់ទៀតទៅធ្វើការនៅកន្លែងដែលគាត់មិននឹកស្មានដល់៖ «គេថាឲ្យទៅពីរឆ្នាំ ថាឲ្យទៅរោងចក្រសាច់មាន់ ឬត្រីខកំប៉ុង តែដល់ពេលទៅស្រាប់តែទៅលាងថង់សំរាមស្អុយ គឺខ្ញុំធ្វើមិនកើតទេ ម្យ៉ាងអាកាសធាតុមិនអំណោយផលសម្រាប់ខ្ញុំផង។ ដូច្នេះនាំគ្នារត់មកផ្ទះវិញមក»។
មិនមែនតែគ្រួសារអ្នកស្រីមួយទៀតដែលធ្វើចំណាកស្រុកទៅរកការងារនៅក្រៅប្រទេស នៅក្នុងខេត្តព្រៃវែង ពលរដ្ឋប្រហែល ៤ម៉ឺននាក់បានធ្វើចំណាកស្រុកទៅរកការងារនៅក្រៅប្រទេស ហើយជាង ១៨ម៉ឺននាក់ បានចេញរកការងារធ្វើនៅក្នុងស្រុក ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋទូទាំងខេត្តនេះសរុបប្រមាណជាង ១លាននាក់។
ប្រធានមន្ទីរការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ ខេត្តព្រៃវែង លោក ហែម ហឿន មានប្រសាសន៍សុំឲ្យគ្រួសាររងគ្រោះដាក់ពាក្យប្ដឹងមកមន្ទីរការងារ ដើម្បីឲ្យមន្ត្រីជំនាញចាត់វិធានការចំពោះក្រុមហ៊ុនតាមផ្លូវច្បាប់។
ចំណែកឯអ្នកសម្របសម្រួលនៃអង្គការអាដហុក (adhoc) ប្រចាំខេត្តព្រៃវែង គឺអ្នកស្រី អ៊ាន គឹមលី បានថ្លែងថា ករណីរបស់គ្រួសារ អ្នកស្រី យ៉ាន សាវ៉ន គឺជាករណីឆបោក ហើយអាជ្ញាធរគួរចាត់វិធានការចំពោះក្រុមហ៊ុននោះទៅតាមនីតិវិធី ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យពលរដ្ឋផ្សេងទៀតរងគ្រោះ៕
