ភ្នំពេញ ៖ អត្រាអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៏ បានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម០.៥ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៩ គ្រាដែលអត្រា ចំលងថ្មីបានធ្លាក់ចុះពីជាង២៣០០នាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ មកត្រឹម៨៨០នាក់ នៅឆ្នាំ២០១៩។ សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុនសែន ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា បានអំពាវនាវឲ្យជនរួម ជាតិ រួមគ្នាជាចរន្តជាតិមួយក្នុងការទប់ស្កត់ការរីករាលដាលនៃមេរោគអេដស៏ និងជំងឺអេដស៍ ក្នុង ការកសាងកម្ពុជាមួយ ដែលគ្មានមេរោគអេដស៏នៅឆ្នាំ២០២៥។

ការអំពាវនាវរបស់សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន ប្រធាន កាកបាទក្រហមកម្ពុជា ជាឥស្សរជនឆ្នើមថ្នាក់ជាតិនៃវេទិកាភាពជាអ្នកដឹកនាំ តំបន់ អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិកឆ្លើយតបមេរោគ អេដ ស៏ ជំងឺអេដស៏ និងការអភិវឌ្ឍ នៅកម្ពុជា នៅក្នុងសារលិខិតមួយ ដើម្បីចូលរួមអបអរឱកាសទិវា ពិភពលោក ប្រយុទញធនឹងជំងឺអេដស៏ ០១ ធ្នូ ២០១៩ ក្រោមប្រធានបទ«ទាំងអស់គ្នាចូលរួមជា ចរន្តជាតិមួយ ក្នុងការទប់ស្កត់ការរីករាលដាលនៃមេរោគអេដស៏ និងជំងឺអេដស៏»។

សម្តេចប្រធានបាន ត្បិតតែកម្ពុជាសម្រេចបាននូវសមិទ្ធិផលធំធេង និងជោគជ័យក្នុងការកាត់ បន្ថយអត្រាឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៏ ប៉ុន្តែបើយើង មានការធ្វេសប្រហែសនោះ មេរោគអេដស៏ នឹង អាចផ្ទុះឡើងវិញ។ សម្តេច ប្រធានព្រួយបារម្ភចំពោះក្រុមបុរសរួមភេទជាមួយបុរស កុ្រមបំប្លែងភេទ ក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់ និងចាក់គ្រឿងញៀន ក្រុមស្ត្រីបម្រើការងារក្នុងកន្លែងកំសាន្ត សប្បាយជាដើម។

ជាការកត់សំគាល់ក្នុងរយៈពេល២៨ឆ្នាំមកនេះ កម្ពុជារួមជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍ សង្គមស៊ីវិល កាកបាទ ក្រោម និងជនរួមជាតិ បានខិតខំប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៏ រហូតសម្រេចបានការទប់ស្កាត់ការីក រាលដាលមេរោគអេសដស៏ ជំងឺអេដស៏ ធ្វើឲ្យអត្រាផ្ទុកមេរោគអេដស៏ក្នុងចំណោម ប្រជាជនទូទៅ ចាប់ពីអាយុ ១៥ ទៅ៤៩ឆ្នាំ បានធ្លាក់ចុះពី១.៦ភាគរយនៅឆ្នាំ១៩៩៨ ធ្លាក់ចុះមក១ភាគរយ នៅ ឆ្នាំ២០០៦ និងបន្តធ្លាក់ចុះមកត្រឹម០.៨ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១០។ ពិសេស នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ អត្រា ផ្ទុកមេរោគអេដស៏ បានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម០.៥ភាគរយ។ បើតាមរបាយការណ៍របស់ អាជ្ញាធរ ជាតិ ប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ឆ្នាំ២០១៩ នេះនបង្ហាញឲ្យថា កម្ពុជាអាចកាត់បន្ថយការចម្លងមេរោគអេដស៍ ថ្មី បានពី ២,៣០០នាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០១០ មកនៅត្រឹមចំនួនប្រមាណ៨៨០នាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០១៩។

ចំណែកឯការផ្តល់ឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍វិញ អាចសម្រេចបាន ៩៩% ក្នុងចំណោមអ្នកផ្ទុក មេរោគអេដស៍ដែលកំពុងត្រូវឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ និងសេវាថែទាំព្យាបាល។ ជាលទ្ធផល បានធ្វើឱ្យអត្រាមរណភាពដោយសារជំងឺអេដស៍ធ្លាក់ចុះជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ លើសពីនេះទៅទៀត អត្រាធ្វើតេស្តរកមេរោគអេដស៍ក្នុងចំណោមស្ត្រីមានផ្ទៃពោះបានកើនឡើងខ្ពស់ អត្រាចម្លងពីម្តាយ ដែលមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទៅកូន និងសន្ទស្សន៍នៃការរើសអើង មើលងាយអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ អ្នកជំងឺអេដស៍មានការថយចុះខ្លាំងគួរជាទីមោទនៈ។

រាជរដ្ឋាភិបាល កំពុងស្ថិតនៅលើផ្លូវត្រូវក្នុងការ កសាងសង្គមមួយ ដែលគ្មានបញ្ហាអេដស៍នៅឆ្នាំ ២០២៥ ពោលគឺ ៩៥% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ បានដឹងពីស្ថានភាពផ្ទុកមេរោគអេដស៏របស់ខ្លួន ៩៥% នៃអ្នកដែលដឹងពីស្ថានភាពផ្ទុកមេរោគ អេដ ស៍ បានទទួលការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ និង៩៥% នៃអ្នកដែលបានទទួល ការព្យាបាល ដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការកាត់បន្ថយចំនួន មេ រោគអេដស៏នៅក្នុងខ្លួន ជាមួយនឹងការបំបាត់ទាំងស្រុងនូវ ការស្អប់ខ្ពើម រើសអើង និងមាក់ងាយអ្នក ផ្ទុក និងអ្នកជំងឺអេដស៏៕