ភ្នំពេញ ៖ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ ( Beat Richner ហៅក្រៅថា Beatocello) មានដើមកំណើតជាជនជាតិ ស្វ៊ីស ប្រសូតនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៤៧ នាទីក្រុង ហ្ស៊ុយរិក ប្រទេស ស្វ៊ីស ។
បន្ទាប់ពីទទួលបានសញ្ញប័ត្រថ្នាក់បណ្ឌិតពេទ្យ នៅឆ្នាំ ១៩៧៣ មក លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ បានធ្វើឯកទេសកម្មផ្នែកពេទ្យកុមារ នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យកុមារ នាទីក្រុង ហ្ស៊ុយរិក ។ បន្ទាប់មក គាត់បានបម្រើការងារឱ្យ កាកបាទក្រហម របស់ប្រទេស ស្វ៊ីស ហើយត្រូវបានបញ្ជូនឱ្យមកធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅឆ្នាំ ១៩៧៤ នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ គន្ធបុប្ផា ។ លុះដល់ឆ្នាំ ១៩៧៥ នៅពេលដែលខ្មែរក្រហមចូលកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ ត្រូវបានបង្ខំឱ្យត្រឡប់ទៅប្រទេស ស្វ៊ីស ហើយគាត់បានបន្តការងាររបស់គាត់នៅមន្ទីរពេទ្យកុមារ នាទីក្រុង ហ្ស៊ុយរិក វិញ ។
ទីទៃពីមានអាជីពជាវេជ្ជបណ្ឌិតទៅ លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ ក៏ស្រឡាញ់តន្ត្រីផងដែរ ដូច្នេះគាត់ក៏បានហ្វឹកហាត់រហូតក្លាយជាអ្នកស្ទាត់ជំនាញខាងឧបករណ៍ Cello ។ ហេតុនេះហើយ ទើបគាត់ត្រូវបានគេប្រគល់រហសនាមថា Beatocello ។
ត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ
នៅខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩១ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ បានត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាម្តងទៀតជាពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងរងភាពខ្ទេចខ្ទាំយ៉ាងខ្លាំងបន្សល់ទុកពីរបបខ្មែរក្រហម និង ដោយសារជម្លោះរវាងខ្មែរក្រហម និង កងទ័ពវៀតណាម ។
គាត់ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេសព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច នរោត្តម សីហនុ ស្នើសុំឱ្យស្ថាបនាមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ឡើងវិញ ។ ទទួលបានសំណើនេះភ្លាម លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ បានបោះបង់អ្វីៗទាំងអស់របស់គាត់ដែលមាននៅប្រទេស ស្វ៊ីស ហើយបានបង្កើតមូលនិធិ គន្ធបុប្ផា នៅខែ មីនា ឆ្នាំ ១៩៩២ ហើយគាត់ក៏បានត្រឡប់មកកម្ពុជា ជាជាផ្លូវការ ហើយបានចាប់ផ្តើមជួសជុលស្ថាបនាមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាឡើងវិញ ។
ក្រោមកិច្ចខិតខំយ៉ាងឥតសំចៃរបស់គាត់ និង មានការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេសសព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ផងនោះ មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ត្រូវបានបើកសម្ពោធជាផ្លូវការឡើងវិញនៅខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩២ ។ ចាប់ពីពេលនោះមក មូលនិធិ គន្ធបុប្ផា បានផ្តល់មូលនិធិ ដើម្បី ចំណាយរបស់មន្ទីរពេទ្យកុមារ គន្ធបុប្ផា សរុបមន្ទីរពេទ្យចំនួន ៥ ។
ដោយមានជំនាញខាងតន្ត្រីស្រាប់ផង លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ តែងតែរៀបចំកម្មវិធីសប្បុរសធម៌ នៅទីកន្លែងនានា ទាំងក្នុង និង ក្រៅប្រទេស ដូចជា នៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ឬ មន្ទីរពេទ្យជ័យវរ្ម័ន ទី ៧ ខេត្តសៀមរាបជាដើម ដើម្បី ប្រមូលថវិកាទៅដាក់ក្នុងមូលនិធិ គន្ធបុប្ផា សម្រាប់គ្រប់គ្រងលើការចំណាយរបស់មន្ទីរពេទ្យគុន្ធបុប្ផា ។
នៅក្នុងកម្មវិធីទាំងនោះ គាត់ជាអ្នកលេង Cello គាត់និយាយអំពីបញ្ហាវិបត្តិសុខភាពនៅកម្ពុជា ហើយគាត់ត្រូវបានគេដឹងថា គឺជាមនុស្សដែលមិនដែលមានទំនោរនយោបាយឡើយ ។ កម្មវិធីទាំងនោះ បានទាក់ទាញមនុស្សម្នាជាច្រើនទៅចូលរួម ។ គាត់តែងតែពន្យល់ និង សុំឱ្យពួកគេបរិច្ចាគឈាម ឬ ថវិកា សម្រាប់ជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតកុមារកម្ពុជា ។
ដោយសារតែមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ផ្តល់ការព្យាបាលដោយឥតបង់ប្រាក់សម្រាប់កុមារទាំងអស់ ហើយមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងផងនោះ មាតាបិតាអាណាព្យាបាលកុមារច្រើនទៅៗ បាននាំកុមារទៅទទួលការព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យទាំងនោះ កកកុញ ទើបមូលិនិធិគន្ធបុប្ផា របស់លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ ពង្រីកមន្ទីរពេទ្យនេះដល់ទៅ ៥ សាខា គឺ គន្ធបុប្ផា នៅភ្នំពេញ និង នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យជ័យវរ្ម័នទី ៧ ខេត្តសៀមរាប ។ ឆ្នាំ ២០០៦ មានរបាយការណ៍ថា ចំណាយរបស់មន្ទីរពេទ្យក្នុង ១ ឆ្នាំ ប្រមាណជា ១៧ លានដុល្លារអាមេរិក ។ តាំងពីបានបង្កើតកាលពីឆ្នាំ ១៩៩១ មក មូលនិធិ គន្ធបុប្ផា របស់លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ បានប្រមែប្រមូលថវិកាប្រមាណជា ៣៧០ លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតកុមារកម្ពុជា ។
កិច្ចការមនុស្សធម៌របស់គាត់ត្រូវបានគេចងក្រងជាភាពយន្តឯកសារចំនួន ៥ ដែលមានឈ្មោះថា Bach at the Pagoda (1997), the Beat Goes On (1999), Depardieu goes for Beatocello (2002), Money or Blood (2004), “15 Years of Kantha Bopha” (2007) និង “Beatocello’s Umbrella” (2012) ។ ឆ្នាំ ២០០៦ ភាពយន្តឯកសារឈ្មោះថា Dr Beat and The Passive Genocide of Children ត្រូវបានផលិតឡើងដោយផលិតករភាពយន្ត Janine Hosking ផលិតឡើង ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ ត្រូវបានប្រគល់នាមថា Swiss of the Year ( ស្វ៊ីស ប្រចាំឆ្នាំ ) នៅឆ្នាំ ២០០២ ។
មរណភាពរបស់លោក បេអាត រិចឈ្នឺរ
រហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៧ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហៅជាញឹកញាប់ថា ” ព្រោះរស់ ” ឬ ” ពេទ្យទេព ” បានមានបញ្ហាសុខភាព ហើយក៏បានត្រឡប់ទៅប្រទេស ស្វ៊ីស របស់គាត់វិញ ហើយបានធ្វើមរណភាពនៅវេលាម៉ោង ២: ៤៥ ព្រឹក នៅថ្ងៃទី ៩ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៨ ក្នុងជន្មាយុ ៧១ ឆ្នាំ នាទីក្រុង ហ្ស៊ុយរិក ប្រទេស ស្វ៊ីស ដែលជាមាតុប្រទេសរបស់លោក ។
មរណភាពរបស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ បានអង្រន់បេះដូងនៅមនុស្សនៅកម្ពុជាឱ្យរំជើបរំជួលក្តុកក្តួលពាសពេញផ្ទៃប្រទេស ទាំងថ្នាក់ដឹកនាំ និង ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយសារក្នុងជីវិតការងារស្ទើរទាំងអស់របស់គាត់ គឺបានធ្វើដើម្បីកុមារ និង វិស័យសុខាភិបាលនៅកម្ពុជា ។
មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា និង ក្រសួងសុខាភិបាល បានចេញសេចក្តីថ្លែងទុក្ខរៀងៗខ្លួន ហើយបានរៀបចំពិធីគោរពវិញ្ជាណក្ខន្ធរបស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត នៅទីតាំងរៀងៗខ្លួន នារសៀលថ្ងៃទី ១០ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៨ ។
ក្រសួងលសុខាភិបាលបានបង្ហោះសាររបស់ខ្លួនថា ៖ ការសោកស្តាយជាអនេក និង ការចូលរួមមរណទុក្ខរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលចំពោះការបាត់បង់ឥស្សរជនមនុស្សធ៌មដ៏ឆ្នើមក្នុងការជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតកុមារកម្ពុជាពីជំងឺដង្កាត់ផ្សេងៗ ដែលនេះមិនត្រឹមតែជាការបាត់បង់នូវឥស្សរជនជួយសុខភាពកុមារកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការបាត់បង់ដ៏ធំធេងសម្រាប់វិស័យសុខាភិបាលកម្ពុជានិងជាការបាត់បង់លោកគ្រូពេទ្យដ៏ឆ្នើមកម្ររកបានដែរ។
២៥ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត បេអាត រិចឈ្នឺរ បានបង្កើតស្នាដៃមនុស្សធម៌ដ៏ធំធេងនៅក្នុងប្រវត្តិនៃការអភិវឌ្ឍន៌វិស៏យសុខាភិបាលកម្ពុជាក្រោយពីថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩មក គឺការបង្កើត ពង្រីក និងអភិវឌ្ឍមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផានៅរាជធានីភ្នំពេញនិងនៅទីរួមខេត្តសៀមរាប ហើយឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ បានបង្ហាត់បង្ហាញដឹកនាំការពិនិត្យព្យាបាលជំងឺកុមារនៅកម្ពុជា ទោះជាស្ថិតនៅក្នុងដំណើរដ៏លំបាកលំបិនក៏ដោយ ក៏ ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ មិនរួញរា ថែមទាំងបានលះបង់ទាំងកម្លាំងកាយ ចិត្ត ប្រាជ្ញា ស្មារតី តម្រិះវេជ្ជសាស្ត្រ និងសន្តានចិត្តមនុស្សធម៌ដ៏ល្អប្រពៃ ព្រមទាំងស្វែងរកនិងប្រមូលវិភាគទានសម្រាប់ប្រតិបត្តិការមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផានៅកម្ពុជាដោយកម្លាំងផ្ទាល់ខ្លួនដោយមិនមានការនឿយហត់ ដើម្បីសុខភាពកុមារកម្ពុជា ។
ក្រសួងសុខាភិបាលបានបន្តថា ៖ ទង្វើខាងលើរបស់ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ គឺពិតជាគំរូវីរភាពដែលយើងទាំងអស់គ្នាមិនអាចបំភ្លេចបានឡើយ ហើយសមិទ្ធផលដែលបានកើតចេញពីស្នាដៃរបស់ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ នៅលើទឹកដីកម្ពុជានេះ និងពិតជាបានបន្សល់ទុកឲ្យជាផលប្រយោជន៌ សម្រាប់កុមារកម្ពុជាជាបន្ត និងនៅស្ថិតស្ថេរជានិរន្តន៍ ។ យើងនិងខិតខំបន្តនូវបេសកកម្មមនុស្សធម៌របស់ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ ជាបន្តទៀត ដើម្បីសុខភាពកុមារកម្ពុជា មិនឲ្យសាបសូន្យឡើយ។
យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នា សូមសំដែងនូវក្តីសោកស្តាយជាខ្លាំងរកអ្វីប្រៀបផ្ទឹមពុំបានឡើយ។ យើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នា សូមចូលរួមមរណ:ទុក្ខយ៉ាងក្រៀមក្រំជាទីបំផុតជាមួយក្រុមគ្រួសារសពឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ ហើយយើងខ្ញុំទាំងអស់គ្នា សូមលើកដៃប្រណំបួងសួងជូនវិញ្ញាណខ័ន្ទឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ បេអាត រិចឈ្នឺរ បានទៅកាន់សុគតិភពកុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ ៕