សង្គមស៊ីវិលស្វាគមន៍ការកំណត់ចំនួនទឹកប្រាក់ចំណងដៃអ្នកកាន់ការរដ្ឋ

ដោយ មេគង្គ ប៉ុស្តិ៍ ចេញផ្សាយ ថ្ងៃទី 5 October, 2014 ក+ ក-

ភ្នំពេញ៖មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង និងសង្គមស៊ីវិល ស្វាគមន៍បំណងកំណត់ចំនួនទឹកប្រាក់ចំណងដៃរបស់អ្នកកាន់ការរដ្ឋ។ ការបញ្ជាក់បែបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ លោក ឱម យ៉ិនទៀង និយាយប្រាប់អ្នកកាសែតជាសាធារណៈថា លោកនឹងបំផុសគំនិតស្វែងរកការគាំទ្រលើការកំណត់ពីចំនួនទឹកប្រាក់ ដែលមន្ត្រីរាជការត្រូវចងដៃការ បុណ្យ ទទួលជំនូន ជូនកាដូទៅចៅហ្វាយនាយ ឬទទួលប្រាក់ទាំងនេះពីឈ្មួញឯកជន។

ការចងដៃការ ចូលបុណ្យ កាដូខួបកំណើត ក្នុងបំណងកេងចំណេញផលប្រយោជន៍ពីមន្ត្រីរាជការ ដែលបានទទួលជំនូនទាំងនោះទៅថ្ងៃមុខ ទំនងនឹងស្ថិតក្រោមការតាមដានរបស់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ចាត់ទុកថា ការជូនកាដូ ឬចងដៃច្រើនហួសហេតុ ជាការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដោយប្រយោល។

មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ ឆ្លើយមិនស្ទាក់ស្ទើរឡើយថា បើសិនជា លោក ឱម យ៉ិនទៀង រៀបចំសេចក្តីស្នើច្បាប់ធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ត្រង់មាត្រាដែលនិយាយពីការជូនកាដូនេះ លោកនឹងគាំទ្រពេញទំហឹងតែម្តង។ លោកបន្តថា ព្រោះតែមន្ត្រីរាជការទទួលកាដូដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នេះហើយ ទើបធ្វើឲ្យមន្ត្រីទាំងនេះបំពេញការងារដោយលម្អៀង មិនបម្រើប្រយោជន៍ជាតិ៖ «ការកូនការចៅ អ្នកខ្លះចងសុទ្ធតែឡានទំនើប។ មួយទៀត ការកូនហើយក្លាយជាសេដ្ឋីក៏មាន»។

លើសពីនេះ លោក យឹម សុវណ្ណ ក៏មានបំណងស្នើឲ្យធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែរ។ លោកចង់ឲ្យច្បាប់ តម្រូវឲ្យមន្ត្រីសាធារណៈទាំងអស់ប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិជាសាធារណៈ ច្បាប់ការពារសាក្សីដែលប្ដឹងពីករណីពុករលួយ និងជ្រើសតាំងប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ជាមនុស្សដែលមិនពាក់ព័ន្ធបញ្ហានយោបាយ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោក ឱម យ៉ិនទៀង បញ្ជាក់ថា លោកនឹងរៀបចំសិក្ខាសាលាប្រមូលគំនិតថ្មី បើមានគំនិតគាំទ្រច្រើនគេ នឹងអនុវត្តតាម។ ហើយការចងដៃបុណ្យការ និងជូនកាដូផ្សេងៗច្រើនហួសហេតុ វាមិនត្រឹមត្រូវនោះទេ។

ចំណែកឯនាយកអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ព្រាប កុល វិញ លោកក៏ពេញចិត្តនឹងគម្រោងការនេះដែរ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នការជូនកាដូថ្លៃហួសហេតុ តម្លៃសុទ្ធតែរាប់ពាន់ដុល្លារ រាប់ម៉ឺនដុល្លារនេះ ជាករណីគួរឲ្យសង្ស័យណាស់។ លោកបន្តថា ពេលដែលច្បាប់កម្ពុជា ចែងពីយន្តការនៃការស៊ើបអង្កេតលើការចងដៃ ចូលបុណ្យជូនកាដូនេះ នោះអំពើពុករលួយ ឬទំនាស់ផលប្រយោជន៍ ក៏អាចកាត់បន្ថយបានខ្លះដែរ។ លោក ព្រាប កុល បញ្ជាក់ថា ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ក៏គួរតែចែងពីទំនាស់ផលប្រយោជន៍ឲ្យបានច្បាស់៖ «យើងត្រូវកំណត់ តម្លៃសមស្របណាមួយ ដែលឯកភាពគ្នា។ នៅស្រុកខ្មែរយើង អ្នកខ្លះឆ្លៀតឱកាសយកប្រពៃណីវប្បធម៌ហ្នឹង ធ្វើឲ្យមានឥទ្ធិពលលើការសម្រេចចិត្តធ្វើជាកាដូធ្វើជាអំណោយអី ជាដើម»។

ប្រភពក្រៅផ្លូវការខ្លះបញ្ជាក់ថា មង្គលការដែលបានទទួលចំណងដៃច្រើនជាងគេនៅកម្ពុជា គឺជាមង្គលការរបស់កូនៗលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ចំណងដៃការកូន លោក ហ៊ុន សែន មួយចំនួនជាកូនសោឡានទំនើបៗ និងប្រាក់កាសរាប់ពាន់ដុល្លារ។ ចំណែកឯការជូនកាដូវិញ ឲ្យតែដល់ពិធីបុណ្យទាន ឬខួបកំណើតមន្ត្រីធំៗម្តងៗ មន្ត្រីក្រោមឱវាទ និងអ្នកជំនួញ ក៏តម្រង់ជួរគ្នាជូនបាច់ផ្កា ស្រាថ្លៃ ព្រមទាំងភ្ជាប់ស្រោមសំបុត្រទៀតផង។

សព្វថ្ងៃនេះ ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មិនមានវិសាលភាពគ្របដណ្ដប់ទៅលើអំណោយ ឬជំនូន ព្រមទាំងចំណងដៃការ និងបុណ្យនោះទេ។ ច្បាប់សព្វថ្ងៃ មានវិសាលភាពទៅលើបទល្មើសកេងចំណេញផលប្រយោជន៍សាធារណៈ កិបកេងចំណូលជាតិ ការរំលោភអំណាច និងការគំរាមកំហែង ជាដើម។ ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ក៏អនុញ្ញាតឲ្យអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ចាត់ការចំពោះអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងវិស័យឯកជនដែរ។ ប៉ុន្តែ ប្រធានអង្គភាព លោក ឱម យ៉ិនទៀង ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ដំណាក់កាលដំបូងត្រូវបោសសម្អាតមន្ត្រីសាធារណៈជាមុនសិន៕ប្រភពៈrfa